منتخبی از احادیث امیرالمومنین حضرت علی (ع)
امام على عليه السلام :
كُلُّ يَومٍ لا يُعصَى اللّه ُ فيهِ فَهُوَ عِيدٌ ؛
هر روزى كه در آن خداوند نافرمانى نشود ، عيد است .
نهج البلاغه ، حكمت ۴۲۸ .
امام على عليه السلام :
اِبدَؤوا بِالمِلحِ في أوَّلِ طَعامِكُم ؛
غذا خوردن را با چشيدن نمك آغاز كنيد .
وسائل الشيعه ، ج ۲۴ ، ص ۴۰۴ .
امام على عليه السلام :
اِحذَر كَلامَ مَن لايَفهَمُ عَنكَ ؛ فَإنَّهُ يُضجِرُكَ ؛
از سخن گفتن با كسى كه گفتارت را نمى فهمد بپرهيز ، كه تو را به ستوه مى آورَد
شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد ، ج ۲۰ ، ص ۲۸۲ .
امام على عليه السلام :
شَيئانِ لايَعرِفُ فَضلَهُما إلاّ مَن فَقَدَهُما : الشَّبابُ وَ العافِيَةُ ؛
دو نعمت است كه ارزش آن ها را نمى داند ، مگر كسى كه آن ها را از دست داده باشد : جوانى و تندرستى .
غرر الحكم و درر الكلم ، ح ۵۷۶۴ .
امام على عليه السلام :
لاتَقْسِروا أولادَكُم عَلى آدابِكُم فَإنَّهُم مَخلوقُون َ لِزَمانٍ غَيرِ زَمانِكُم ؛
آداب ورسوم خويش را به فرزندانتان تحميل نكنيد ؛ زيرا آنان در روزگارى ، غير از روزگار شما مى زيند .
شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد ، ج ۲۰ ، ص۲۶۷ .
امام على عليه السلام :
خَيرُ مَن شاوَرتَ ذَوُوالنُّهى وَالعِلمِ و اُولُو التَّجارِبِ و الحَزمِ ؛
بهترين كسان براى مشورت ، صاحبان خرد و دانش و افراد با تجربه و دورانديش اند .
امام على عليه السلام :
مَن لَم يَصبِر عَلى كَدِّهِ صَبَرَ عَلَى الإفلاسِ ؛
هركس بر رنج كسب وكار صبر نكند ، بايد رنج ندارى را تحمّل كند
غرر الحكم و دررالكلم ، ح ۸۹۸۷ .
منتخبی از احادیث امیرالمومنین حضرت علی (ع)
امام على عليه السلام :
اِرحَم مَن دُونَكَ يَرحَمكَ مَن فَوقَكَ ؛
با فرودست خود مهربان باش تا فرادستت با تو مهربان باشد .
ميزان الحكمه ، ح ۶۹۶۰ .
امام على عليه السلام :
قُمْ عَن مَجلِسِكَ ِلأبيكَ و مُعَلِّمِكَ و إن كُنتَ أميرا ؛
به احترام پدر و معلّمت از جاى برخيز ، گرچه فرمان روا باشى .
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۲۳۴۱ .
امام على عليه السلام :
إذا ماتَ العالِمُ ثُلِمَ فِي الإسلامِ ثُلمَةٌ لايَسُدُّها شَيءٌ إلى يَومِ القِيامَةِ ؛
با مرگ هر دانشمند ، چنان رخنه اى در اسلام پديد مى آيد كه تا روز قيامت هيچ چيز آن را فرو نمى پوشد
المحاسن ، ج ۱ ، ص ۳۶۴ .
امام على عليه السلام :
لاتَطلُب سُرعَةَ العَملِ وَ اطلُبْ تَجويدَهُ ؛ فَإنَّ النّاسَ لايَسألونَ في «كَمْ فَرَغَ مِنَ العَمَلِ»؟ إنَّما يَسألونَ عَن جَودَةِ صَنعَتِهِ ؛
به دنبال سرعت در انجام دادن كار مباش ، بلكه كيفيّت خوب را بجوى .
مردم نمى پرسند : «در چند روز كار را به پايان برده است؟» بلكه در پى خوبى و نيكويى محصول كارند .
شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد ، ج ۲۰ ، ص ۲۶۷ .
امام على عليه السلام :
إنَّ الجِهادَ بابٌ مِن أبوابِ الجَنَّةِ فَتَحَهُ اللّه ُ لِخاصَّةِ أوليائِهِ ؛
جهاد درى از درهاى بهشت است كه خداوند آن را بر روى اولياى خاص خود گشوده است .
نهج البلاغه ، خطبه ۲۷ .
امام على عليه السلام :
لِطالِبِ العِلمِ عِزُّ الدُّنيا و فَوزُ الآخِرَةِ ؛
جوينده دانش را ، عزّت دنيا و رستگارى آخرت است .
. غرر الحكم و درر العلم ، ح ۷۳۴۹ .
امام على عليه السلام :
حَقِّ الوَلَدِ عَلى والِدِهِ أن . . . يُعلِّمَهُ القُرآنَ ؛
حق فرزند بر پدر اين است كه به او قرآن خواندن بياموزد .
. نهج البلاغه ، حكمت ۳۹۹ .
امام على عليه السلام :
قِوامُ العَيشِ حُسنُ التَّقدِيرِ و مِلاكُهُ حُسنُ التَّدبيرِ ؛
پايدارى زندگى به برنامه ريزى درست و وسيله رسيدن به آن ، مديريّت صحيح است .
. غررالحكم و دررالكلم ، ح ۶۸۰۷ .
امام على عليه السلام :
اُوصيكُم بِتَقوَى اللّه ِ و نَظمِ أمرِكُم ؛
شما را به تقواى الهى و نظم در كارتان سفارش مى كنم .
نهج البلاغه ، نامه ۴۷ .
منتخبی از احادیث امیرالمومنین حضرت علی (ع)
امام على عليه السلام :
ماضِي يَومِكَ فائِتٌ و آتيهِ مُتَّهَمٌ و وَقتُكَ مُغتَنَمٌ فَبادِر فيهِ فُرصَةَ الإمكانِ ؛
ديروزت از دست رفت و به فردايت يقين نيست و امروزت غنيمت
است ؛ پس اين فرصت به دست آمده را درياب .
. غررالحكم و دررالكلم ، ح ۹۸۴۰
امام على عليه السلام :
إنَّما قَلبُ الحَدَثِ كَالأرضِ الخالِيَةِ ، ما اُلقِىَ فِيها مِن شَى ءٍ قَبِلَتهُ ؛
قلب نوجوان ، همچون زمين ناكِشته است كه هر چه در آن افكنده شود مى پذيرد .
. نهج البلاغه ، نامه ۳۱ .
امام على عليه السلام :
اُنظُر إلى ما قالَ و لاتَنظُر إلى مَن قالَ ؛
به گفته بنگر نه به گوينده آن .
غررالحكم و دررالكلم ، ح۵۰۴۸ .
امام على عليه السلام :
كَفاك أدَبا لِنَفسِك اِجتنابُ ما تَكرَهُهُ مِن غَيرِك ؛
براى تربيت كردن خود همين بس كه از آنچه در ديگران نمى پسندى دورى كنى.
نهج البلاغه ، حكمت ۴۱۲ .
امام على عليه السلام :
إنَّ أحَبَّ المُؤمنِينَ إلَى اللّه ِ مَن أعانَ المُؤمِنَ الفَقيرَ مِنَ الفَقرِ في دُنياهُ و مَعاشِهِ ؛ [ . تحف العقول ، ص ۳۷۶ .]
محبوب ترين مؤمن نزد خداوند ، كسى است كه مؤمن فقيرى را ، در تنگدستى دنيا و گذران زندگى ، يارى رساند .
امام على عليه السلام :
إنَّ فاطِمَةَ عليهاالسلام لَم تَزَل مَظلُومَةً ، مِن حَقِّها مَمنوعَةٌ و عَن مِيراثِها مَدفوعَةٌ ؛ [ الأمالى ، طوسى ، ص ۱۵۵ .]
فاطمه همواره مظلوم و از حق و ميراث خود محروم بود .
امام على عليه السلام :
بِرُّ الوالِدَينِ أكبَرُ فَريضَةٍ ؛ [ . غررالحكم و دررالكلم ، ح ۲۲۶۷۳ .]
نيكى به پدر و مادر بزرگ ترين فريضه است .
منتخبی از احادیث امیرالمومنین حضرت علی (ع)
امام على عليه السلام :
إنَّ المَرأَةَ رَيحانَةٌ و لَيسَت بِقَهرَماَنةٍ ؛ [ . نهج البلاغه ، نامه ۳۱ .]
زن گل است و لطيف ، نه كارگزار و دلير .
امام على عليه السلام :
إنتَظِرُوا الفَرَجَ و لاتَيأَسوا مِن رَوحِ اللّه ِ ؛ [ بحار الأنوار ، ج ۵۲ ، ص ۱۲۳ .]
در انتظار فرج باشيد و از رحمت خدا نوميد نشويد .
امام على عليه السلام :
سَلامَةُ الدّينِ وَالدُّنيا في مُداراةِ النّاسِ ؛ [ . غررالحكم و دررالكم ، ح ۵۶۱۰ .]
سلامتى دين و دنيا در مدارا كردن با مردم است .
امام على عليه السلام :
سَيِّئَةٌ تَسوؤُكَ خَيرٌ عِندَ اللّه ِ مِن حَسَنَةٍ تُعجِبُكَ ؛ [ . نهج البلاغه ، حكمت ۴۶ .]
گناهى كه اندوهگين ات كند ، نزد خدا بهتر است از كار نيكى كه به خودپسندى گرفتارت سازد .
امام على عليه السلام :
مَن تَرَكَ الجُمُعَةَ ثَلاثا متَتَابِعَةً لِغَيرِ عِلَّةٍ كُتِبَ مُنافِقا ؛ [ . مستدرك الوسائل ، ج ۶ ، ص ۹ .]
هر كس سه جمعه پى در پى و بدون علّت نماز جمعه را ترك كند ، در زمره منافقان است .
امام على عليه السلام :
أَبْلَغُ ماتَسْتَدِرُّ بِهِ الرَّحْمَةَ أَنْ تُضْمِرَ لِجَميعِ النّاسِ الرَّحْمَةَ؛
مؤثّرترين وسيله جلب رحمت خدا اين است كه خيرخواه همه مردم باشى. [غررالحكم، ح ۳۳۵۳]
امام على عليه السلام :
مَنْ أَصْلَحَ فيما بَيْنَهُ وَبَيْنَ اللّه ِ أَصْلَحَ اللّه ُ فيما بَيْنَهُ وَبَيْنَ النّاسِ؛
هر كس رابطه اش را با خدا اصلاح كند، خداوند رابطه او را با مردم اصلاح خواهد نمود. [بحارالأنوار، ج ۷۱، ص ۳۶۶، ح ۱۲]
امام على عليه السلام :
إنَّ الْعَبدَ إذا أرادَ أن يَقرَأَ أو يَعمَلَ عَمَلاً و يَقولُ… بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِالرَّحيمِ فَإنَّهُ يُبارَكُ لَهُ فيهِ؛
هر بنده اى بخواهد چيزى بخواند يا كارى انجام دهد و بسم اللّه الرحمن الرحيمبگويد، در كارش بركت داده مى شود. [تفسير الإمام العسكرى عليه السلام، ص ۲۵]
امام على عليه السلام:
شَرُّ النّاسِ مَنْ يَخْشَى النّاسَ فى رَبِّهِ وَ لا يَخْشى رَبَّهُ فِى النّاسِ؛
بدترين مردم كسانى هستند كه در اطاعت از خدا از مردم بترسند ولى در اطاعت ازمردم از خدا نترسند. [غررالحكم، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۷۴۰]
امام على عليه السلام:
خَيْرُ النّاسِ مَنْ كافى عَلَى الْقَبيحِ بِالْجَميلِ؛
بهترين مردم كسى است كه در برابر بدى، خوبى نمايد. [غررالحكم، ج ۴، ص ۱۷۸، ح ۵۷۵۰]
امام على عليه السلام :
مَنْ لَمْ يُصْلِحْ نَفْسَهُ لَمْ يُصْلِحْ غَيْرَهُ؛
هر كس خودش را اصلاح نكند، نمى تواند ديگران را اصلاح نمايد. [غررالحكم، ح ۸۹۹۰]
امام على عليه السلام :
لا يَسعَدُ امْرُؤٌ إلاّ بِطاعَةِ اللّه ِ سُبحانَهُ وَ لا يَشقَى امْرُؤٌ إلاّ بِمَعصيَةِ اللّه ِ؛
هيچ كس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمى شود و جز با معصيت خدا بدبخت نمى گردد. [غررالحكم، ح ۱۰۸۴۸]
امام على عليه السلام:
لَيْسَ الْكَذِبُ مِنْ خَلائِقِ الإِسلامِ؛
دروغگويى از اخلاق اسلام نيست. [غررالحكم، ج ۵، ص ۷۴، ح ۷۴۶۰]
امام على عليه السلام:
أَرْبَعٌ مَنْ أُعْطيَهُنَّ فَقَدْ أُعْطىَ خَيْرَ الدُّنْيا وَالآْخِرَةِ صِدْقُ حَديثٍ وَأَداءُأَمانَةٍ وَعِفَّةُ بَطْنٍ وَحُسْنُ خُلْقٍ؛
چهار چيز است كه به هر كس داده شود خير دنيا و آخرت به او داده شده است:راستگويى، اداء امانت، حلال خورى و خوش اخلاقى. [غررالحكم، ج۲، ص ۱۵۱، ح ۲۱۴۲]
امام على عليه السلام:
يَبْلُغُ الصّادِقَ بِصِدْقِهِ ما يَبْلُغُهُ الْكاذِبَ بِاحْتيالِهِ؛
راستگو، با راستگويى خود به همان مى رسد كه دروغگو با حيله گرى خود. [غررالحكم، ج ۶، ص ۴۷۱، ح ۱۱۰۰۶]
امام على عليه السلام:
كُنْ بَطى ءَ الْغَضَبِ سَريعَ الْفَىْ ءِ مُحِبّا لِقَبُولِ الْعُذْرِ؛
دير خشم و زود گذشت باش و قبولِ عذر را دوست بدار. [غررالحكم، ج ۴، ص ۶۰۷، ح۷۱۶۵]
امام على عليه السلام: لَيْسَ الْخَيْرُ اَنْ يَكْثُرَ مالُكَ وَوَلَدُكَ، وَلكِنَّ الْخَيْرَ اَنْ يَكْثُرَ عِلْمُكَ وَ يَعْظُمَحِلْمُكَ؛
خير آن نيست كه ثروت و فرزندانت زياد شود، بلكه خير آن است كه دانشت بسيار وبردباريت افزون گردد. [نهج البلاغه، حكمت ۹۴]
امام على عليه السلام: اِنَّكَ مُقَوَّمٌ بِاَدَبِكَ، فَزَيِّنْهُ بِالْحِلْمِ؛
ارزش تو به ادب توست، پس آن را با بردبارى آراسته كن. [غررالحكم، ج ۳، ص ۵۷، ح ۳۸۱۳]
امام على عليه السلام : اَلصّلاةُ حِصْنُ الرَّحْمنِ وَ مَدْحَرَةُ الشَّيطانِ؛
نماز، دژ محكم خداوند مهربان و وسيله راندن شيطان است. [غررالحكم، ح ۲۲۱۳]
امام على عليه السلام : لَيْسَ عَمَلٌ اَحَبَّ اِلَى اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ مِنَ الصَّلاةِ، فَلا يَشْغَلَـنَّـكُمْ عَنْاَوقاتِها شَىْ ءٌ مِنْ اُمورِ الدُّنيا؛
هيچ عملى نزد خداوند، محبوب تر از نماز نيست، پس هيچ كار دنيايى شما را در وقتنماز به خود مشغول ندارد. [خصال، ص ۶۲۱، ح ۱۰]
مطالب مرتبط:
